Żylna Choroba Zakrzepowo-Zatorowa (Zapkrzepica Żył Głębokich/Zatorowość Płucna)
W żyle powstaje skrzeplina (korek z wykrzepniętej krwi, przylegający do ściany żyły) częściowo lub całkowicie blokująca odpływ krwi.
Najczęściej występuję w żyłach podudzia lub uda, ale może pojawić się także w żyłach kończyny górnej, klatki piersiowej lub brzucha.
Głównym objawem jest obrzęk części ciała położonej obwodowo od miejsca blokady. W przypadku kończyny obrzęk może być bolesny a skóra na kończynie czerwona i cieplejsza.
Zatorowość płucna
Jeśli skrzeplina w żyle oderwie się od jej ściany to prąd krwi zaniesie ją do serca a następnie do tętnic płucnych. Skrzeplina, która zaklinuje się w tętnicy płucnej lub jej odgałęzieniach to zator płucny.
Głównym objawem zatorowości płucnej jest duszność. Czasem towarzyszy jej ból w klatce piersiowej – uciskowy lub kłujący, kaszel i odkrztuszanie plwociny z krwią.
Zakrzepicę żył głębokich potwierdza się wykonując USG żył tzw. uciskowe (kompresyjne).
Zatorowość płucną potwierdza się wykonując tomografię komputerową z dożylnym podaniem kontrastu lub scyntygrafię.
UWAGA
W diagnostyce żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej bada się czasem stężenie dimeru D we krwi.
Podwyższone stężenie dimeru D stwierdza się gdy w układzie krwionośnym jest skrzeplina ale również w wielu innych stanach chorobowych (np. zapalenie, nowotwór, duże żylaki) a nawet u osób zdrowych, które mają duży siniak czy są w ciąży.
Prawidłowe stężenie dimeru D zwykle wyklucza żylną chorobę zakrzepowo-zatorową ale podwyższone stężenie nie jest równoznaczne z obecnością skrzepliny.
dimer D w normie → to nie zakrzepica
dimer D powyżej normy ≠ zakrzepica
Ponadto warto wiedzieć, że norma stężenia dimeru D stosowana przez większość laboratoriów (500 ug/l) dotyczy osób poniżej 50 roku życia. U osób starszych normę tę ustala się mnożąc wiek przez 10. Przykładowo osoba w wieku 80 lat ma prawidłowe stężenie dimeru D jeśli nie przekracza ono 800 ug/l.
